Jak stwierdzić, czy pies jest uległy czy lękliwy

🐾 Zrozumienie komunikacji psów

Psy komunikują się przede wszystkim za pomocą mowy ciała. Używają kombinacji postawy, mimiki twarzy i wokalizacji, aby przekazać swoje uczucia i intencje. Nauka interpretowania tych sygnałów jest kluczowa dla zrozumienia ich stanu umysłu.

Zachowania uległe i lękliwe często się nakładają, co utrudnia rozróżnienie ich. Jednak podstawowa motywacja znacznie się różni. Zachowania uległe mają na celu uspokojenie postrzeganego wyższego autorytetu, podczas gdy zachowania lękliwe są napędzane chęcią uniknięcia postrzeganego zagrożenia.

🐕‍🦺 Identyfikacja zachowań uległych

Zachowania uległe są często prezentowane w celu uniknięcia konfliktu lub okazania szacunku innej osobie (psu lub człowiekowi). Te działania mają na celu zasygnalizowanie, że pies nie stanowi zagrożenia.

Typowe sygnały uległości:

• ✔️ Obniżona postawa ciała: Pies może kucać nisko przy ziemi, przez co wydaje się mniejszy.
• ✔️ Podkulony ogon: Ogon jest często podkulony między nogami, ale może też być trzymany nisko i lekko merdać.
• ✔️ Uszy położone do tyłu: Uszy są zazwyczaj położone blisko głowy.
• ✔️ Unikanie kontaktu wzrokowego: Pies może odwracać wzrok lub odwracać wzrok, aby uniknąć bezpośredniej konfrontacji.
• ✔️ Oblizywanie warg i ziewanie: Mogą to być zachowania zastępcze, wskazujące na dyskomfort lub lęk w sytuacji społecznej.
• ✔️ Pokazywanie brzucha: Przewrócenie się na plecy i pokazanie brzucha to klasyczny gest uległości.
• ✔️ Znaczenie moczem (uległe oddawanie moczu): Niektóre psy, zwłaszcza szczenięta, mogą oddawać niewielkie ilości moczu, gdy czują się przytłoczone lub uległe.

Ważne jest, aby zauważyć, że uległy pies zazwyczaj próbuje uspokoić i złagodzić sytuację. Niekoniecznie się boi, ale raczej uznaje postrzeganą dynamikę władzy.

😟 Rozpoznawanie zachowań lękowych

Zachowania lękowe są reakcją na postrzegane zagrożenie. Pies próbuje uniknąć lub uciec od źródła swojego strachu.

Typowe sygnały strachu:

• ✔️ Drżenie lub trzęsienie się: Jest to fizjologiczna reakcja na strach i lęk.
• ✔️ Dyszenie (bez wysiłku): Nadmierne dyszenie może być oznaką stresu i niepokoju.
• ✔️ Skomlenie lub szczekanie: Pies może wyrażać swój strach poprzez skomlenie, szczekanie lub wycie.
• ✔️ Rozszerzone źrenice: Źrenice mogą się rozszerzyć na skutek uwolnienia adrenaliny.
• ✔️ Podkulony ogon: Podobnie jak w przypadku zachowania uległego, ogon jest często podkulony między nogami.
• ✔️ Uszy przylegające do głowy: Uszy są często ściśle przylegające do głowy.
• ✔️ Próba ucieczki lub ukrycia się: Pies może próbować uciec lub schować się pod meblami.
• ✔️ Zamarcie: Pies może pozostać zupełnie nieruchomy, mając nadzieję, że uniknie wykrycia.
• ✔️ Agresja (agresja wywołana strachem): Przestraszony pies może warczeć, kłapać zębami lub gryźć, jeśli poczuje się osaczony lub zagrożony.

Kluczową różnicą między zachowaniami lękowymi i uległymi jest obecność prób ucieczki lub agresji obronnej u lękliwych psów. Aktywnie starają się unikać postrzeganego zagrożenia, podczas gdy uległy pies próbuje je uspokoić.

🔍 Kluczowe różnice i kontekst mają znaczenie

Chociaż niektóre zachowania się pokrywają, kontekst jest kluczowy w rozróżnianiu między poddaniem się a strachem. Rozważ następujące kwestie:

• ✔️ Wyzwalacz: Co powoduje zachowanie? Czy jest to postrzegane zagrożenie (strach) czy postrzegana postać autorytetu (podporządkowanie)?
• ✔️ Język ciała jako całość: Spójrz na cały obraz. Czy są oznaki drżenia, rozszerzonych źrenic lub prób ucieczki, które są bardziej oznaką strachu?
• ✔️ Historia psa: Czy pies ma historię strachu lub lęku? Może to sprawić, że będzie bardziej podatny na reakcje lękowe.
• ✔️ Środowisko: Czy środowisko jest stresujące lub nieznane? Może to zwiększyć prawdopodobieństwo zarówno strachu, jak i poddania się.

Na przykład pies pokazujący brzuch znajomemu właścicielowi podczas zabawy prawdopodobnie wykazuje zabawowe poddanie. Jednak pies pokazujący brzuch, drżąc i próbując odpełznąć od obcego, prawdopodobnie wykazuje strach.

🤝 Jak odpowiednio reagować

Twoja odpowiedź powinna być dostosowana do konkretnych potrzeb psa i sytuacji.

Reagowanie na zachowanie uległe:

• ✔️ Unikaj przytłaczania psa: Jeśli pies okazuje sygnały uległości, unikaj zbliżania się do niego bezpośrednio i wykonywania gwałtownych ruchów.
• ✔️ Mów spokojnym i uspokajającym tonem: Używaj łagodnego głosu, aby pomóc psu poczuć się bardziej komfortowo.
• ✔️ Unikaj bezpośredniego kontaktu wzrokowego: Bezpośredni kontakt wzrokowy może zostać odebrany przez uległego psa jako wyraz zagrożenia.
• ✔️ Stosuj pozytywne wzmocnienia: nagradzaj psa za spokojne i zrelaksowane zachowanie.

Reagowanie na zachowanie lękowe:

• ✔️ Usuń zagrożenie: Jeśli to możliwe, usuń źródło strachu u psa.
• ✔️ Stwórz bezpieczną przestrzeń: zapewnij psu bezpieczne miejsce, do którego będzie mógł się schronić, np. klatkę lub cichy pokój.
• ✔️ Unikaj wymuszania interakcji: Nie zmuszaj psa do interakcji ze źródłem jego strachu.
• ✔️ Zastosuj przeciwstawne warunkowanie i odwrażliwianie: Stopniowo wystawiaj psa na działanie bodźca wywołującego strach w bezpiecznym i kontrolowanym środowisku, łącząc to ze wzmocnieniem pozytywnym.
• ✔️ Skonsultuj się ze specjalistą: Jeśli Twój pies odczuwa silny strach lub lęk, skonsultuj się z certyfikowanym treserem psów lub behawiorystą weterynaryjnym.

Ważne jest, aby nigdy nie karać psa za okazywanie uległych lub lękliwych zachowań. Karanie tylko nasili jego niepokój i może prowadzić do poważniejszych problemów behawioralnych.

🛡️ Znaczenie socjalizacji

Prawidłowa socjalizacja jest niezbędna do zapobiegania strachowi i lękowi u psów. Wystawianie szczeniąt na różne widoki, dźwięki, ludzi i inne zwierzęta w pozytywny i kontrolowany sposób może pomóc im rozwinąć się w dobrze przystosowanych dorosłych.

Socjalizacja powinna rozpocząć się wcześnie w życiu szczeniaka, najlepiej między 3 a 16 tygodniem życia. Jednak socjalizacja może trwać przez całe życie psa, chociaż może być trudniejsza w przypadku starszych psów, u których rozwinął się już strach lub lęk.